POWSTANIE  RASY 
 Pochodzenie spanieli

Zarówno pochodzenie spanieli, jak i ich nazwa są dziś tylko w sferze domniemań,
ponieważ nie ma jednoznacznych śladów w historycznych żródłach.
Niewielkie psy o pofalowanej sierści, towarzyszyły od stuleci sokolnikom.
Podczas polowania ich zadaniem było znależć ptaki, wypłoszyć je z zarośli i tak wystawić myśliwemu, 
by mógł on podejść na tyle blisko, by zarzucić na ptaki sieć...
Pies przypominający wyglądem dzisiejszego spaniela, znany był już w Kartaginie IV w. p.n.e.
Grecki historyk i filozof, uczeń Sokratesa, Ksenofont, opisywał psy z pofalowaną sierścią, zastygające w bezruchu, kiedy zwietrzyły ptactwo.
W odnalezionej rzeźbie, datowanej na czasy Filipa II (350 lat p.n.e), ojca Aleksandra Wielkiego, przedstawiającej psa,
 badacze dopatrują się prototypu spaniela. 
Niektórzy utrzymują, że nazwa "spaniel" pochodzi od słowa "span", oznaczającego w języku kartagińskim królika.
Według innych nazwę swą, psy te zawdzięczają Hiszpanii, z której podobno pochodzą.
Jeszcze inni, nazwę spanieli wywodzą od wyrazu "espana", co w staro irlandzkim dialekcie oznacza krzaki, żywopłot.
Niemcy twierdzą, że nazwa ta wzięła się od niemieckiego "spanne", co oznacza, że pies pozostaje w napięciu przy pracy.
Są też tacy, którzy twierdzą, że cockery nazwę swą zawdzięczają "czubkowi" jaki tworzą niekiedy włosy na ich głowach. 
 
W Hiszpanii już w VII i VIII wieku istniały psy długowłose, o zwisających uszach, używane do łowów,
sprowadzone tam zapewne w okresie wypraw krzyżowych.
Psy te rozpowszechniły się następnie stopniowo we Francji i w Anglii, gdzie pojawiły się - zgodnie z zapiskami - w VIII w.
     W Anglii, a zwłaszcza w Walii i Szkocji polowano z cocker spanielami na cietrzewie (black-cock), bażanty (cockpheasant),
bekasy, słonki, kaczki. 

 W "Lex Bajuvariorum" z początków VIII w. znaleźć można wzmiankę o psach używanych do łowów z sokołami, a więc o płochaczach.
 Zachowane z 948 r. przepisy o polowaniu w Księstwie Walii nazywają psy wykorzystywane w polowaniach spanielami.

O spanielach wspomina w swej pracy "Livre de chasse " Gaston de Foix (XIV w.) oraz Chaucer w Wif of Bathes Prologue. 
W 1570 r. ukazała się po łacinie książka dr Johannesa Caiusa (John Keys of Kays), nadwornego lekarza królowej Elżbiety
De Canibus Brittannicus.
Wprowadza ona podział istniejących wówczas psów na grupy. Rozpowszechnione już w tym okresie spaniele dzielił on na:
 wodne - pracujące w wodzie
 oraz lądowe - pracujące przy chwytaniu ptactwa w sieci, bądź wykorzystywane do łowów z sokołami.
     Podział ten daje początek późniejszemu powstaniu odrębnych ras spanieli. 

  Obok spanieli służących do łowów, istniała w Anglii od XIII w. odmiana spanieli karłowatych, jako psów pokojowych. 
One zaś dały początek dwóm rasom karłowatych spanieli ( king charls spaniel i cavalier king charles spaniel). 
                         


Klasyfikacja spanieli zapoczątkowana przez Caiusa, ustaliła się ostatecznie z końcem XVI w. I tak, obok
spanieli pracujących w wodzie (water spaniele), spaniele lądowe dzielą się na wyższe, których
przeznaczeniem było wypędzanie ptactwa podczas polowań z sokołami, oraz niższe, które
warowały przed ptactwem złowionym w sieci. Niższy wzrost ułatwiał nakrywanie ich wraz z ptactwem.
Ze względu na rodzaj pracy tych dwóch odmian spanieli, pierwszej nadano nazwę springer
albo starter spaniel, drugiej sitting spaniel, a w latach późniejszych cocking, woodcock, wreszcie - cocker spaniel.
W XVII w. po wprowadzeniu do polowań broni palnej zmieniły się również reguły łowiectwa.

       

Spaniele zaczęto wykorzystywać odmiennie niż dotychczas. Teraz musiały zarówno wypłaszać zwierzynę, jak i aportować. 
Zapoczątkowało to hodowlę seterów, którym początek dały właśnie spaniele.
 A wśród tych ostatnich, dzielonych nadal tradycyjnie na lądowe i wodne, wyróżniono mniejsze lądowe - cocker spaniele,
 średnie a zarazem cięższe - clumber spaniele
i  większe - springer spaniele, welsh spaniele, sussex spaniele i norfolk spaniele.

  Utworzony w 1885 r. Angielski Klub Spaniela wnioskował w 1901 r. do Kennel Klubu
o zaprzestanie rozróżniania spanieli według kryteriów wagi ciała.
 Pierwszy w historii wzorzec cocker spaniela został oficjalnie zatwierdzony w 1902 r.; 
wtedy także powstał Klub tej rasy, skupiający wyłącznie cocker spaniele.

Opracowany wówczas standard rasy  obowiązuje z niewielkimi zmianami do dziś. 
Najpopularniejszym na Wyspach Brytyjskich, w całej Europie, więc również w Polsce, jest najmniejszy z użytkowych spanieli:
  cocker spaniel.
Jest on psem wesołym, ruchliwym. Wykazuje duży temperament, zwłaszcza w polu.
Daje się łatwo układać, chociaż zdarzają się również egzemplarze uparte i nieposłuszne.
Cocker spaniele mają ogromną pasję buszowania, szperania w gęstych krzewach, szuwarach i zaroślach.
 Cechuje je zamiłowanie do pływania, nurkowania i aportowania z wody i na lądzie.
 Są przywiązane do właściciela, czujne, aczkolwiek, jak wszystkie psy myśliwskie, do stróżowania raczej się nie nadają.
 Łagodność charakteru, ciche zachowanie w warunkach domowych, niewielki wzrost połączony ze stosunkowo dużą siłą i skromniejszymi
 wymaganiami w zakresie ruchu sprawiają, iż doskonale łączą wymogi psa użytkowego z wymogami stawianymi psu pokojowemu.
 Z tych też powodów cocker spaniele można polecić z powodzeniem myśliwym mieszkającym w miastach


  


Hodowla angielskiego cocker spaniela
Okres przed I wojną - do II wojny światowej




      Historia spanieli, w szczególności "króla" wśród nich - cocker spaniela, zawiera wiele aspektów niejasnych . 
Do XVI w. istniały jedynie spaniele kolorowe. Były tzw. spaniele większe i mniejsze. Z tych większych powstały w przyszłości drogą selekcji
rasy seterów, z mniejszych - wiele ras spanieli. 
    Kolor jednobarwny uzyskały drogą krzyżówki z psami kontynentalnymi w typie wyżła.

Udokumentowana historia cocker spaniela rozpoczyna się od narodzin (14.06.1879) legendarnego psa
 o imieniu  OBO, którego hodowcą był James Farrow.
 
Ojcem OBO był 
FRED (czarny) z hodowli J.Farrow
po rodzicach:
o/ Bullock's BEBB (brązowy sussex spaniel)
m/ MINNIE z hod. J.Farrow (czarna)

 matką OBO była
BETTY (czarna-podpalana)
po rodzicach:
o/ EMPERORR - z hod.J.Farrow (czarny)
m/ MARY z hod J.Farrow (czarna-podpalana)
 
     OBO stanowił podstawę hodowli J. Farrow, która przejęła nazwę tego psa jako przydomek hodowlany (hodowla "OBO")

 Potomkami OBO były bardzo znane swego czasu: Ch.TED Obo, Ch.FRANK Obo i LILLY Obo.
Wiele psów ze wspomnianej hodowli "OBO" wyeksportowano z Anglii do Stanów Zjednoczonych oraz innych krajów,
zasilając tym miejscowe hodowle. 
     Psy z hodowli "OBO", nowoczesnego typu, były zwarte, o typowych głowach i wydłużonych proporcjach, 
a Ch. TED Obo znaleźć można niemal we wszystkich rodowodach cocker spanieli.

   Czarny OBO I  był protoplastą linii angielskich cocker spanieli .


Ch.OBO I  ur.1879r (FRED & BETTY)

  * * * * * * *

   Suka CHLOE II, własnosc p.Buttock, po pokryciu  Ch.OBO została zakupiona
 przez p. Pitchera do USA i tam w 1887 r na świat przyszło ich potomstwo. 
Wśród szczeniąt był pies OBO II , którego nabył p.J.Willey z Claremont ( New Hampshire ).

Dzięki  wpływowi  OBO II  na linie amerykańskie,  wyodrębniono w następstwie 
oddzielną, niezależną rasę  - amerykański cocker spaniel

       

Ch.USA OBO II ur.1887r (OBO I & CHLOE II)
              
 

  * * * * * * *

    Znaną hodowlą tamtych lat, opartych na linii "OBO". była pionierska "RIVINGTON" C.A. Phillipsa, która specjalizowała się
w liniach cockerów czarnych i kolorowych.
       Wielkie znaczenie dla rozwoju rasy ma jego praca hodowlana zwłaszcza nad udoskonaleniem  cockerów kolorowych.
   Wyhodował on czarnego psa Rivington SIGNAL (16.05.1889), po rodzicach: Breda BOY (wnuk OBO) & Rivington SLOE (córka OBO) .

       Rivington SIGNAL był potem protoplastą linii "Breaside" ,

 * * * * * * *

W 1875 r. Richard Lloyd założył słynną hodowlę "OF WARE" 
która zaczęła od cockerów o umaszczeniu czarnym i czekoladowo podpalanym.
Protoplastą hodowli był również Rivington SIGNAL.

W 1914 r. hodowlę "OF WARE" przejął po ojcu Richardzie jego syn Herbert Summers Lloyd (1.04.1887–26.01.1963)


Herbert Summers Lloyd oraz jego cockery:
 Invader of Ware, Luckystar of Ware i Whoopee of Ware

Wiele psów z przydomkiem "OF WARE" sięgnęło po rozmaite laury i zaszczyty.
 Gwiazdą pierwszej wielkości był Ch.lnvader of Ware (ur.1922 r),o umaszczeniu blue roan.

               
       INVANDER of Ware                   Whoopee of Ware                  Luckystar of Ware     

 Jego wnuk - Ch.Whoopee of Ware (ur.1930r) uzyskał 54 razy CC (certyfikaty na championa Anglii)
 Championem wystawy Cruft's w latach 1930 i 1931 był Luckystar of Ware (blue roan,ur.1928 r)

       

Córka Invandera - Ch. Exquisite Model of Ware (ur.1935 r) uzyskała 53 razy CC.
 Uznana też została najlepszym psem wystawy Cruft's w 1938 i 1939 r.

 Pierwszym biało-złotym championem w historii tej rasy był Benet of Ware;
inny wybitny pies to Sir Galahad of Ware (ur.1935 r).
 Psy z przydomkiem "OF WARE" zasilały hodowle spanieli na całym świecie przez wiele lat.
 Ostatnim wielkim sukcesem hodowli Lloyda
 po II wojnie światowej stało się zwycięstwo przepięknej Ch.Tracey With of Ware (ur.1945 r)
na wystawach Cruft's w latach 1948 i 1950.

* * * * * * *


  Typ spaniela hodowanego w Anglii około 1915 r.



Spaniele na polowaniu - około 1928 r. - Anglia

  * * * * * * *

Innymi wybitnymi hodowlami w okresie przed II wojna światową były : 
   "Bruton", "Trumpingtons", "Doonys", "Rocklyns", "Pinbrooks" , "Falconers", "Bazel", "Sixhot" ,



Sixhot BLACK SWAN (ur.18.08.1937)

      Po wojnie uznanie świata kynologicznego zyskały : "Broomleaf", "Collinwood", "Gatehampton", "Misbourne",  
  " v .Scholenberg" , " Craigleith" , "Lindridge",  i "Lochranza" która  powstała jeszcze przed II wojną światową .
  Krew spanieli z tych linii hodowlanych spotyka się w wielu polskich hodowlach do dziś .

  * * * * * * *

     Do  opracowania tego tematu korzystałam z archiwalnych numerów czasopisma "Pies",Wikipedii.
 oraz materiałów własnych 

      Kopiowanie oraz przedruk bez mojej zgody jest zabroniony.